മാസങ്ങൾ നീണ്ട റൈഡിലും ബന്ദികളെ കണ്ടെത്താനാകാതെ ഇസ്രായേൽ , ഹമാസിന്റെ ഭൂഗർഭ മെട്രോ

 ഇക്കഴിഞ്ഞ ആക്രമണത്തിൽ ഹമാസ് തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയ ഇസ്രായേലി ബന്ദികളെ കണ്ടെത്താനും മോചിപ്പിക്കാനും ഇസ്രായേൽ സൈന്യം നടത്തുന്ന ശ്രമങ്ങൾ പലപ്പോഴും പരാജയപ്പെടുന്നതിന് പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണം ഗാസയുടെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നുമെത്രയോ അടി താഴെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഭൂഗർഭ തുരങ്ക ശൃംഖലയാണ്. സൈനിക വിദഗ്ധർ ഇതിനെ 'ഗാസ മെട്രോ' എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.

തുരങ്കങ്ങൾ: ഹമാസിൻ്റെ സുരക്ഷിത താവളം

ഗാസ മുനമ്പിന്റെ ചെറിയ ഭൂപ്രദേശത്തിനുള്ളിൽ, നൂറുകണക്കിന് കിലോമീറ്ററുകളിലായി ഈ തുരങ്കങ്ങൾ വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു. ചില തുരങ്കങ്ങൾ 80 മീറ്റർ വരെ ആഴത്തിലാണുള്ളത്. ഈ തുരങ്കങ്ങളാണ് ബന്ദികളെ ഒളിപ്പിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും സുരക്ഷിതമായ കേന്ദ്രമായി ഹമാസ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

ഇസ്രായേൽ നടത്തുന്ന ബോംബാക്രമണങ്ങളിൽ നിന്നും ഹമാസ് നേതാക്കൾക്കും പോരാളികൾക്കും ഈ തുരങ്കങ്ങൾ അഭയം നൽകുന്നു. ബന്ദികളെ ഇവിടെ ഒളിപ്പിക്കുമ്പോൾ, അവരുടെ ജീവൻ അപകടത്തിലാകുമെന്നതിനാൽ ഈ മേഖലയിൽ വ്യോമാക്രമണം നടത്താൻ ഇസ്രായേൽ  സൈന്യം  മടിക്കും എന്നതാണ് ഹമാസിന് അനുകൂലമായ ഘടകം 

ഈ തുരങ്കങ്ങൾക്കുള്ളിൽ വൈദ്യുതി, ശുദ്ധജലം, വായുസഞ്ചാരം, ഭക്ഷണം എന്നിവ ഉറപ്പാക്കാനുള്ള സംവിധാനങ്ങൾ  വൻ സജ്ജീകരണങ്ങൾ ആണ് ഹമാസ് ഒരുക്കിയിട്ടുള്ളത് . ഇത് ബന്ദികളെയും പോരാളികളെയും ദീർഘകാലത്തേക്ക് ഇവിടെ താമസിപ്പിക്കാൻ ഹമാസിനെ സഹായിക്കുന്നതാണ്.

ചെറിയ പ്രദേശം, വലിയ വെല്ലുവിളി

ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി ഗാസ വളരെ ചെറിയ പ്രദേശമായിരിക്കെ, ബന്ദികളെ കണ്ടെത്താൻ കഴിയാത്തതിന് പിന്നിൽ ഹമാസിന്റെ  കൃത്യമായ സൈനിക തന്ത്രങ്ങളുണ്ട്:ഗാസയിൽ തിരശ്ചീനമായി (Horizontal) ദൂരം കുറവാണെങ്കിലും, ഭൂമിക്കടിയിലേക്ക് ലംബമായി ആഴത്തിലുള്ള അറകളും പാതകളുമുണ്ട്. ഇത് ബമാസിന് ബന്ദികളെ ഒരു സ്ഥലത്തുനിന്ന് മറ്റൊരിടത്തേക്ക് വേഗത്തിൽ മാറ്റാനുള്ള സൗകര്യമൊരുന്നതാണ് .

സാധാരണ പൗരന്മാർ താമസിക്കുന്ന കെട്ടിടങ്ങൾ, ആശുപത്രികൾ, സ്കൂളുകൾ തുടങ്ങിയവയുടെ അടുത്തോ താഴെയോ ആണ് ഹമാസ് പലപ്പോഴും തുരങ്കങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുന്നത്. ഇത് ബന്ദികളെ ഉപയോഗിച്ച് മനുഷ്യകവചം തീർക്കുന്നതിന് തുല്യമാണ്. ഈ മേഖലകളിൽ ആക്രമണം നടത്തുന്നത് ഒഴിവാക്കാൻ ഇസ്രായേലി സൈന്യം ശ്രദ്ധിക്കും എന്നുള്ളത് കൂടി ബന്ദികളെ കണ്ടെത്തൽ ദുഷ്കരമാക്കുന്നതാണ്. 

മാത്രമല്ല ജിപിഎസ് പോലുള്ള ആധുനിക ട്രാക്കിംഗ് സംവിധാനങ്ങൾ ഭൂമിക്കടിയിൽ പ്രവർത്തിക്കാത്തത് ഇന്റലിജൻസ് വിവര ശേഖരണത്തിൽ വലിയ വെല്ലുവിളിയുണ്ടാക്കുന്നതാണ് . തുരങ്കങ്ങൾക്കുള്ളിലെ കൃത്യമായ സ്ഥാനം കണ്ടെത്തുന്നത് അതീവ ഇസ്രയേലിനെ സംബന്ധിച്ച് പ്രയാസകരമായ കാര്യമാണ് .

മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് ബന്ദികളെ മാറ്റാനുള്ള സാധ്യത 

നിലവിലെ റിപ്പോർട്ടുകൾ അനുസരിച്ച്, ബന്ദികളെ ഗാസ മുനമ്പിന് പുറത്തുള്ള രാജ്യങ്ങളിൽ ഒളിപ്പിച്ചതിന് വിശ്വസനീയമായ തെളിവുകളോ സൂചനകളോ ലഭ്യമല്ല. എങ്കിലും, സൈനികമായും രാഷ്ട്രീയപരമായും സാധ്യതകൾ പരിശോധിക്കുമ്പോൾ:

ഗാസയും ഈജിപ്തും സിനായ് മുനമ്പിലൂടെ അതിർത്തി പങ്കിടുന്നുണ്ട് . മുൻപ് ഈജിപ്ഷ്യൻ അതിർത്തിയിലേക്ക് സാധനങ്ങൾ കടത്താനായി ഹമാസ് തുരങ്കങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ഇസ്രായേലുമായി സമാധാന ഉടമ്പടി നിലനിൽക്കുന്ന ഈജിപ്ത് ഭരണകൂടം, ഇത്തരം നീക്കങ്ങളെ ശക്തമായി പ്രതിരോധിക്കുകയും അതിർത്തിയിലെ തുരങ്കങ്ങൾ നശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നത്  ബന്ദികളെ അങ്ങോട്ട് മാറ്റാനുള്ള സാധ്യത വളരെ കുറവാണ്.

ഹമാസുമായി അടുത്ത ബന്ധമുള്ള ഹിസ്ബുള്ള എന്ന പ്രബല ശക്തി ലബനനിലെ ചില പ്രദേശങ്ങൾ നിയന്ത്രിക്കുന്നുണ്ട്. സംഘർഷം രൂക്ഷമായാൽ, ഹിസ്ബുള്ളയുടെ സഹായത്തോടെ ബന്ദികളെ ലബനനിലേക്ക് മാറ്റാൻ സൈദ്ധാന്തികമായി സാധ്യതയുണ്ടെങ്കിലും, ഇത് കനത്ത അന്താരാഷ്ട്ര നിരീക്ഷണത്തിന് ഇടയാക്കുകയും ഹിസ്ബുള്ളയ്ക്ക് വലിയ രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യും.

എല്ലാ സൂചനകളും ബന്ദികൾ ഗാസയിലെ  തുരങ്കങ്ങൾക്കുള്ളിൽത്തന്നെയാണ് എന്നതിലേക്ക് വിരൽചൂണ്ടുന്നു. ഈ തുരങ്കങ്ങൾ ഹമാസിന് സുരക്ഷിതത്വവും, ബന്ദികളെ മുൻനിർത്തി വിലപേശാനുള്ള ശക്തമായ ആയുധവുമാണ് നൽകുന്നത്. അന്താരാഷ്ട്ര ഇടപെടലുകളും ചർച്ചകളുമാണ് ഇവരെ മോചിപ്പിക്കാനുള്ള നിർണ്ണായക വഴിയായി നിലനിൽക്കുന്നത്.