ഇന്ത്യയുടെ അയൽപക്കങ്ങളിൽ പെട്ടെന്നുള്ള ചലനം നിരവധി ചോദ്യങ്ങള്‍ ഉയര്‍ത്തുന്നു ..

മൂന്ന് വർഷമായി ഇന്ത്യയുടെ അയൽപക്കങ്ങളിൽ തകർച്ചയിലേക്ക് നയിച്ച ബഹുജന പ്രതിഷേധങ്ങൾ  ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. 

ശ്രീലങ്കൻ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധി, പാകിസ്ഥാനിൽ ഇമ്രാൻ ഖാന്റെ സ്ഥാനഭ്രഷ്ടി, ബംഗ്ലാദേശിലെ ഭരണമാറ്റം എന്നിവ മുതൽ, ഓരോ സംഭവവികാസത്തിലും പരിചിതമായ ഒരു തിരക്കഥ വികസിച്ചു - "സർക്കാരുകളുടെ തകർച്ചയിലേക്ക് നയിച്ച ബഹുജന പ്രതിഷേധങ്ങൾ". 

നേപ്പാളിലെ പെട്ടെന്നുള്ള ചലനം ഈ ചോദ്യം ഉയർത്തുന്നു - ആപ്പുകൾ നിരോധിക്കുന്നത് മാത്രം ഇത്തരം രക്തച്ചൊരിച്ചിലുകൾക്ക് കാരണമാകുമോ, അതോ യുഎസ് vs ചൈന പ്രോക്സി യുദ്ധത്തിനുള്ള മറ്റൊരു കളിസ്ഥലമായി രാജ്യം മാറിയിട്ടുണ്ടോ?

നേപ്പാളിലെ അശാന്തിക്ക് പിന്നിൽ ഒരു ബാഹ്യശക്തിയുണ്ടെന്ന സിദ്ധാന്തം പ്രചാരത്തിലായിട്ടുണ്ട്, കാരണം സർക്കാർ സോഷ്യൽ മീഡിയ വിലക്ക് നീക്കിയിട്ടും പ്രതിഷേധങ്ങൾ കെട്ടടങ്ങിയില്ല . " കെപി ചോർ, ദേശ് ഛോഡ് (ഒലി ഒരു കള്ളനാണ്, രാജ്യം വിടൂ)" എന്ന മുദ്രാവാക്യങ്ങൾ തലസ്ഥാനത്ത് എല്ലായിടത്തും അലയടിക്കുന്നു.

നേപ്പാളില്‍ ബാഹ്യ കൈയോ?പക്ഷേ, ഭരണമാറ്റങ്ങൾക്ക് ഇന്ധനം നൽകുന്നത് എന്താണ്? 

മാസങ്ങളായി നേപ്പാളിൽ സംഘർഷങ്ങൾ പുകയുകയാണ്. 2008 ൽ നേപ്പാൾ ഒരു റിപ്പബ്ലിക്കായതിനുശേഷം, ചൈന അനുകൂലിയായി വ്യാപകമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒലി, മാവോയിസ്റ്റ് സെന്ററിലെ പുഷ്പ കമാൽ ദഹൽ 'പ്രചണ്ഡ', അഞ്ച് തവണ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന ഷേർ ബഹാദൂർ ദ്യൂബ എന്നിവർക്കിടയിൽ അധികാരം മാറിമാറി വരുന്നത് കണ്ടു.

വാസ്തവത്തിൽ, പതിവ് തെറ്റിച്ച്, ജൂലൈയിൽ നാലാം തവണയും സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്തതിന് ശേഷം ഒലി തന്റെ ആദ്യ വിദേശ യാത്രയ്ക്ക് ചൈന തിരഞ്ഞെടുത്തു. പരമ്പരാഗതമായി, നേപ്പാൾ നേതാക്കൾ ആദ്യം ഇന്ത്യ സന്ദർശിക്കാൻ തിരഞ്ഞെടുക്കാറുണ്ട്. തന്റെ ചൈന സന്ദർശന വേളയിൽ, ഷി ജിൻപിങ്ങിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട പദ്ധതിയായ ബെൽറ്റ് ആൻഡ് റോഡ് ഇനിഷ്യേറ്റീവ് (ബിആർഐ) യുടെ ചട്ടക്കൂടിൽ ഒലി ഒപ്പുവച്ചു. കടബാധ്യതയുള്ള നേപ്പാളിന് 41 മില്യൺ യുഎസ് ഡോളർ സാമ്പത്തിക സഹായം ഉറപ്പാക്കി. ദക്ഷിണേഷ്യൻ മേഖലയിൽ തങ്ങളുടെ ആധിപത്യം സ്ഥാപിക്കാനുള്ള ചൈനയുടെയും അമേരിക്കയുടെയും നീണ്ട കളിയുടെ ഭാഗമാണിത്. 

ദക്ഷിണേഷ്യൻ മേഖലയിൽ ചൈനീസ് സ്വാധീനം വർദ്ധിക്കുന്നതിൽ അമേരിക്ക എപ്പോഴും ജാഗ്രത പുലർത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ വർഷം ആദ്യം, ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് ഭരണകൂടം മില്ലേനിയം ചലഞ്ച് നേപ്പാൾ കോംപാക്റ്റ് എന്ന പദ്ധതിയെ അരികിൽ നിന്ന് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു, ഇത് ഊർജ്ജ, റോഡ് നവീകരണ പദ്ധതികളുടെ ഒരു പാക്കേജാണ്, ഇതിനായി യുഎസ് 500 മില്യൺ ഡോളർ സഹായം നൽകും. പദ്ധതിയുടെ പുനരുജ്ജീവനം അതിനെ ചൈനയുടെ ബെൽറ്റ് ആൻഡ് റോഡ് ഇനിഷ്യേറ്റീവ് എന്ന പദ്ധതിയുമായി നേരിട്ട് ഏറ്റുമുട്ടലിലേക്ക് നയിച്ചു. മാത്രമല്ല, ചൈനയുടെ വിജയദിന പരേഡിൽ ഒലി പങ്കെടുത്തത് നേപ്പാൾ യുഎസ് വിരുദ്ധ ക്യാമ്പിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കുന്നതായി വീക്ഷിക്കപ്പെട്ടു.

ബംഗ്ലാദേശിലെന്നപോലെ, നേപ്പാളിലെയും അശാന്തിക്ക് പിന്നിൽ അമേരിക്കയുടെ ആഴമേറിയ രാഷ്ട്രമാണെന്ന് ചില വിശകലന വിദഗ്ധരും വിദഗ്ധരും സിദ്ധാന്തിക്കാൻ ഇത് കാരണമായി

മൂന്ന് നേതാക്കളും അഴിമതി ആരോപണങ്ങൾ നേരിടുന്നു, നേപ്പാളിലെ യുവാക്കൾ രാഷ്ട്രീയ വ്യവസ്ഥയിൽ കൂടുതൽ നിരാശരായി. സാമ്പത്തിക സ്തംഭനവും തൊഴിലില്ലായ്മയും എരിതീയിൽ എണ്ണയൊഴിച്ചതേയുള്ളൂ.

വാസ്തവത്തിൽ, ആപ്പുകൾ നിരോധിക്കുന്നതിന് ആഴ്ചകൾക്ക് മുമ്പ്, നേപ്പാളിലെ രാഷ്ട്രീയക്കാരുടെ കുട്ടികളുടെ ആഡംബര ജീവിതശൈലിയും അഴിമതി ആരോപണങ്ങളും ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്ന ഒരു "നെപ്പോ കിഡ്" കാമ്പെയ്‌ൻ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ നിറഞ്ഞു.

2024-ൽ ബംഗ്ലാദേശിലും 2022-ൽ ശ്രീലങ്കയിലും സമാനമായ ഒരു പ്രവണത പ്രകടമായി. ബെൽറ്റ് ആൻഡ് റോഡ് വായ്പകളുടെ പ്രധാന സ്വീകർത്താവായ ശ്രീലങ്ക 2022 മെയ് മാസത്തിൽ വിദേശ കടം തിരിച്ചടയ്ക്കുന്നതിൽ വീഴ്ച വരുത്തി. രാജപക്സെ സർക്കാർ അട്ടിമറിക്കപ്പെട്ട സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിക്ക് പിന്നിലെ കാരണങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു ഇത്.

ആഭ്യന്തര വിഷയങ്ങളെച്ചൊല്ലിയുള്ള പൊതുജനരോഷം അഴിമതി വിരുദ്ധ പ്രതിഷേധങ്ങളായി മാറി. നേപ്പാളിലെന്നപോലെ, ഈ രാജ്യങ്ങളിലും യുവാക്കൾ നയിക്കുന്ന മുന്നേറ്റങ്ങളും നേതാക്കളുടെ വസതികൾ കൊള്ളയടിക്കലും നടന്നു.

പ്രതിഷേധക്കാർ സാധനങ്ങൾ കൊള്ളയടിക്കുന്നതിന്റെയും ഫർണിച്ചറുകൾ തകർക്കുന്നതിന്റെയും കിടപ്പുമുറികളിൽ വിശ്രമിക്കുന്നതിന്റെയും നീന്തൽക്കുളത്തിൽ കുളിക്കുന്നതിന്റെയും സമാനമായ ദൃശ്യങ്ങൾ ബംഗ്ലാദേശിലും ശ്രീലങ്കയിലും കണ്ടു.

ഇത് ഒടുവിൽ ബംഗ്ലാദേശിലെ ഷെയ്ഖ് ഹസീനയെയും പിന്നീട് ശ്രീലങ്കൻ പ്രസിഡന്റ് ഗോതബയ രാജപക്സെയെയും യഥാക്രമം ഇന്ത്യയിലേക്കും മാലിദ്വീപിലേക്കും പലായനം ചെയ്യാൻ നിർബന്ധിതരാക്കി.

നേപ്പാളിലും സമാനമായ പ്രതിഷേധങ്ങൾ നടന്നു. സോഷ്യൽ മീഡിയ നിരോധനത്തിനെതിരായ പ്രക്ഷോഭം, അഴിമതിക്കെതിരായ പ്രതിഷേധങ്ങളായി പെട്ടെന്ന് വളർന്നു, ഏകദേശം 20 തിലധികം പേര്‍ മരിച്ചു. നൂറിലധികം പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഉൾപ്പെടെ ഏകദേശം 400 പേർക്ക് പരിക്കേറ്റു. അക്രമത്തെ തുടർന്ന് ആഭ്യന്തര മന്ത്രി രമേശ് ലേഖക് രാജിവച്ചു.

ചൊവ്വാഴ്ച, പ്രക്ഷോഭകർ പ്രസിഡന്റ് രാമചന്ദ്ര പൗഡലിന്റെയും ഒലിയുടെയും മറ്റ് മന്ത്രിമാരുടെയും സ്വകാര്യ വസതികൾ നശിപ്പിക്കുകയും തീയിടുകയും ചെയ്തു. ഭരണകക്ഷി നേതാക്കളിൽ ഒരാളുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള കാഠ്മണ്ഡുവിലെ പ്രശസ്തമായ ഹിൽട്ടൺ ഹോട്ടലും തീയിട്ടു.

പ്രധാനമന്ത്രി കെ.പി. ശർമ്മ ഒലി രാജിവയ്ക്കാൻ നിർബന്ധിതനായി. ഇപ്പോള്‍ പാര്‍ലമെന്റ് മന്ദിരം തീയിട്ടു,  പ്രധാനമന്ത്രി ദുബായിലേക്ക് പലായനം ചെയ്യാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് പുതിയ റിപ്പോര്‍ട്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.